CLIO

74.1.1 Dicit ei Philippus: Domine, ostende nobis patrem et sufficit nobis. Dicit ei Iesus: Tanto tempore uobiscum sum, et non cognouisti Qui uidet me, uidet et patrem.

74.1.2 Propheta aiebat Iudaeis: Aspectus meretricis factus tibi, cui nullus pudor est, quod ut mihi uidetur, non illi tantum ciuitati dici merito potest, sed omnibus aduersus impudentibus.

74.1.3 Dicente enim Philippo: Ostende nobis patrem, respondit: Tanto tempore uobiscum sum, et non cognouisti Et tamen nonnulli sunt, qui post haec uerba abscindunt a patre filium.

74.1.4 Atqui quam maiorem inquiris Quidam ex hoc uerbo in Sabellii haeresim decidunt.

74.1.5 Verum nos et his et illis omissis tanquam e regione contrariis dictorum ueritatem perscrutemur.

74.1.6 Tanto tempore uobiscum sum, et non cognouisti me, ? Quid tu ne pater es, quem inquiro? Minime, inquit. Propterea non dixit: Non cognouisti eum, sed: ,

74.1.7 nihil aliud demonstrans quam quod nihil aliud est filius quam quod est pater, manens filius. Vnde autem ad hoc uenit

74.1.8 Dixit: Si cognouissetis me, et patrem meum utique cognouissetis, et ad Iudaeos usus est uerbis.

74.1.9 Et aliquando Petrus et Iudaei, Quis esset pater, interrogarunt, atque etiam Thomas, et nullus manifeste intellexit, sed adhuc quid diceret, ignorabant,

74.1.10 et ne Philippus, et post Iudaeos magistrum tentare interrogando putaretur, huic particulae: Ostende nobis patrem, addidit: Et sufficit nobis. Nihil aliud quaerimus.

74.1.11 Nam dixerat Christus: Si cognouissetis me, et patrem meum utique cognouissetis, et ita per se patrem ostendebat. Philippus autem in contrarium ordinem uertit inquiens: patrem, tanquam Christum certo cognosceret.

74.1.12 Verum non dimisit eum Christus, sed ad uiam dirigit, per se patrem cognosci persuadens.

74.1.13 Ipse autem carneis uidere oculis eum uolebat, prophetarum forsitan recordatus, quod deum uiderint. Sed permissio fuit illa, o Philippe! : Deum nemo uidit umquam,

74.1.14 et iterum: Omnis qui audit a deo et discit, uenit ad me. Neque uocem eius audistis, neque faciem eius uidistis. Et in ueteri testamento: Nemo uidebit faciem meam et

74.1.15 Quid Christus? Vehementius arguit: Tanto tempore uobiscum sum, et non cognouisti me, ? Et non dixit: Vidisti, sed: Cognouisti.

74.1.16 Nunquid te nosse uolo, inquit? Patrem nunc quaero. Tu autem mihi dicis: Non cognouisti Quam nam hoc habet Magnam quidem.

74.1.17 Cum enim hoc sit, quod est pater manens filius, merito in se patrem ostendit. Inde personas diuidens Qui uidet me, uidet et patrem,

74.1.18 cur non eum admonuit, quod impossibilia et supra hominem, et sibi soli possibilia

74.1.19 Cum enim Philippus dixisset, sibi satis esse uidere patrem, neque ipsum, Philippum uidisse Christus ostendit. Certe enim si illum uidisset, etiam ipsum uidere potuisset.

74.1.20 Ideo Qui uidet me, uidet patrem. Si quis me uidet, et illum uidebit, hoc est, neque ego, neque ille uideri possumus.

74.1.21 Philippus enim uisus cognitionem quaerebat, et Christum se uidisse arbitraretur, uolebat eodem modo et patrem uidere. Vnde neque se uideri ostendit.

74.1.22 Quod si quis dicat uisum hoc in loco cognitionem intelligi, id ego non nego. me nouit, inquit, nouit et patrem.

74.1.23 Attamen non propter hoc dixit, sed ut eandem substantiam demonstraret. Qui meam substantiam uidet, uidet et patris. Et quare hoc? An ne qui creaturam uidet, uidet et deum?

74.1.24 Atqui omnes creaturam norant et uidebant, deum non omnes norant. Praeterea uideamus, quid Philippus quaerat. Num sapientiam Num benignitatem? Minime, sed quid esset deus, ipsam uidelicet substantiam.

74.1.25 Ad hoc ergo respondet Christus: uidet me. Qui autem creaturam uidet, non tamen uidet dei substantiam. uidet me, inquit, et patrem meum uidet.

74.1.26 Quod si alterius esset substantiae, minime dixisset. Vt autem pinguiori utamur sermone: Nemo qui aurum , in argento auri substantiam uidere potest. Non enim alia per aliam apparet natura.

74.1.27 Ideo bene reprehendit inquiens: Tanto tempore uobiscum sum, tantam accoepisti doctrinam, magna signa et propria diuinitatis,

74.1.28 et quae pater solus operatur, uidisti, soluta peccata, arcana in medium prolata, mortem fugatam, operationem ex terra factam, Et non cognouisti me?

74.2.1 Vidisti patrem, noli amplius quaerere, Siquidem in me illum nouisti.

74.2.2 Non credis quia ego in hoc est, in illius substantia appareo. Verba quae ego loquor uobis, a me ipso non loquor.

74.2.3 Vides propinquitatis excessum et unius substantiae Pater in me manens, ipse facit opera. Quomodo a uerbis incipiens transit ad

74.2.4 Dici enim poterat: Ipse loquitur, sed duo hic ponit, doctrinam et signa, uel quod etiam uerba erant opera.

74.2.5 Quomodo ergo facit? Etenim alibi inquit: Si non facio opera patris mei, nolite mihi credere. Quomodo ergo hoc in loco patrem facere ut plane ostendat inter patrem et filium nullam ,

74.2.6 hoc est, Non aliter pater et aliter ego facio. Nam alibi et se et patrem operari inquit: Pater meus usque modo operatus est, et ego operor. Illic nullam operum diuisionem, hic idem ostendit.

74.2.7 Quod si pinguior uerborum significantia humilitatem arguit, noli admirari. Prius enim cum dixisset: Non credis, ita prosecutus est, ut ipsum in fidem traheret.

74.2.8 Corda nanque eorum ingrediebatur: Creditis quia ego in patre, et pater in me Oportuit enim cum patrem, et filium audistis, nihil aliud in substantiae testimonium quaerere.

74.2.9 Quod si uobis hoc non satis est ad aequalitatem et eandem substantiam ostendendam, saltem ex operibus intelligite:

74.2.10 et qui uidet me, uidet et patrem meum. Si de operibus dictum est, non sane posterius dixisset: Sin minus propter opera mihi credite.

74.2.11 Inde se non ea tantum posse, sed et longe maiora per excessum ostendit.

74.2.12 Non enim maiora his posse se, sed quod mirabilius est, se aliis dare posse maiorum potestatem profitetur.

74.2.13 Amen, amen dico uobis: Qui credit in me, opera quae ipse facio, et ipse faciet, et maiora horum faciet, quia ego uado ad patrem. Hoc est: Vestrum miracula operari. Ego abeo.

74.2.14 Inde cum sermonem perfecisset, ut ratio exigebat, inquit: Quodcunque petieritis in nomine meo, hoc faciam, ut in me glorificetur pater.

74.2.15 Vides iterum quomodo hoc facit? Ego, inquit, faciam, et non dixit: Vt glorificem patrem, sed: Vt glorificetur in me pater.

74.2.16 Atqui alibi dicebat: Deus glorificabit eum in se ipso, hic uero ipse glorificabit Cum enim filius magna posse apparet, in eo pater glorificatur.

74.2.17 Sed quid : In nomine meo? Quod apostoli dicebant: In nomine Iesu Christi, surge et ambula. Quaecunque enim ipsi operabantur, eorum auctor erat Christus, et manus domini erat cum illis. Ego faciam, inquit.

74.2.18 Ecce eius auctoritatem. Quae per alios fiunt, ipse facit, quae per se facit. Num ne ipse non potest, sed a patre Et quis nam haec diceret?

74.2.19 Et qua gratia secundum hoc ponit? ut sermonem suum confirmet, ostendatque ad priora illa nostri gratia descendisse.

74.2.20 Illa enim particula: Ad patrem uado, hoc est, non pereo, sed in propria permanebo dignitate in caelis. Quae omnia ad eos dicebat.

74.2.21 Cum enim credibile esset eos non dum resurrectione intellecta, quadam affici tristitia, aliis ipsos eiusmodi uirtutes collaturos pollicetur, undique eos consolans, et quod non modo perpetuo mansurus sit, sed etiam maiora ostensurus.

74.3.1 Eum igitur sequamur, tollamus eius crucem. Quod si non persecutionis, tamen mortis tempus est.

74.3.2 Mortificate, inquit, membra uestra, quae sunt super . Extinguamus cupiditatem, iram, inuidiam.

74.3.3 Hoc est uiuum sacrificium, quod non in cinerem consumitur, neque in fumum euanescit, neque lignis eget, non igne, non gladio, quae duo spiritus sanctus habet.

74.3.4 Gladio enim superflua et aliena cordis abscindit. obturatum auditum. Morbi et male cupiditates solent sermonibus obstruere.

74.3.5 Siquidem auiditas pecuniarum non sinit de eleemosyna precepta audire, et si preualuerit inuidia, caritatis doctrinam expellit, et alius quilibet morbus animam occupans, ad omnia pigriorem reddit.

74.3.6 Tollamus ergo malas cupiditates, ad quod uoluntas satis est, ut omnes extinguantur. Neque consideremus uiolentam esse pecuniarum cupiditatem, sed uiolentam desidiam nostram.

74.3.7 Multi quid sit argentum, nescire se dicunt. Non enim naturalis est eius cupiditas. Naturales enim affectus a principio et ortu ipso nobis .

74.3.8 Aurum autem et argentum etiam diutius ignotum fuit. Vnde ergo aucta est huiusmodi cupiditas? ab inani gloria, a summa desidia.

74.3.9 Cupiditatum enim aliae necessariae sunt, aliae naturales, aliae neutrum, ut exempli gratia: quaecunque perfecto animali non deficiunt, ipse naturales sunt et necessariae, ut edendi, bibendi, dormiendi.

74.3.10 amor naturalis est, non necessarius. Multi nanque eum uincunt, neque tamen pereunt. Pecuniarum autem auiditas neque naturalis est, neque necessaria, sed superuacanea,

74.3.11 modo , neque a principio eam complectemur. Certe Christus de uirginitate disputans inquit: Qui potest capere, capiat, de pecuniis autem aliter: Nisi quis renuntiauerit omnibus rebus suis, non est me dignus.

74.3.12 Rem enim facilem admonebat, quod autem multos exuperat, uoluntatis culpa est. Quid ergo omnem nobis de ea excusationem auferimus?

74.3.13 Nam qui a uehementiore affectu uincitur, non multum puniendus est, sed qui ab imbecillo hoste superatur, minime potest excusari.

74.3.14 Quid respondebimus dicenti: Esurientem me uidistis, et non dedistis mihi cibum? Quomodo nos purgabimus? Adducemus sed non sumus uidua illa pauperiores, quae duos obolos offerens omnes superauit.

74.3.15 Neque enim quid offeras deus aspicit, sed dantis uoluntatem. Hoc enim sibi curae est.

74.3.16 Eius ergo benignitate perspecta, quae possumus, , ut et in praesenti uita et in futura diuinam gratiam consecuti promissis bonis perfruamur. Gratia et benignitate domini nostri .