CLIO

82.1.1 Ego dedi eis sermonen tuum, et mundus odio eos habuit, quia non sunt de mundo, sicut ego non sum de mundo.

82.1.2 Cum uirtuti operam damus, et mali homines persequuntur, et nos derident, nolimus aegre ferre, neque dolere. Ita enim se res habet, semper odium parit apud malos uirtus.

82.1.3 Inuident enim bene uiuere uolentibus sibi excusationem arbitrati, si aliorum gloriam carpunt, odio habent, qui contraria quam ipsi faciunt, et pro uiribus annituntur, ut illorum uitam criminibus inurant.

82.1.4 Sed non propterea doleamus. Hoc enim uirtutis signum est. Ideo Christus inquit: Si de mundo essetis, mundus quod suum est amaret. Et iterum alio in loco: Ve uobis, benedicunt omnes homines!

82.1.5 Iccirco et ait: Sermonem tuum dedi eis, et mundus odio eos habuit. Iterum causam affert, quare digni sint, quorum pater curam habeat.

82.1.6 Propter te odio habiti sunt, inquit, et propter sermonem tuum, itaque digni sunt protectione tua. Non rogo ut tollas eos de mundo, sed ut serues eos a malo.

82.1.7 Iterum exponit sermonem et planius reddit. Quod nihil aliud , quam quod multam de curam habet, cum eos tam diligenter commendet.

82.1.8 Atqui ipse dicebat omnia facturum patrem, quae peteret. Cur ergo pro rogat? Nulla alia quam praedicta ratione, ut dilectionem suam demonstraret.

82.1.9 De mundo non sunt, sicut ego non sum mundo. Quomodo ergo alibi : Quos dedisti mihi de mundo, tui sunt? Illic de natura, hic de malis operibus locutus est, et multis eos laudibus prosequitur:

82.1.10 primum quod non de mundo, inde quod ipse eos dederit, et sermonem eius , propterea odio habeantur.

82.1.11 Quod autem dicit: Sicut ego non sum de mundo, noli perturbari. Illa enim particula: , non est indiscretae certitudinis.

82.1.12 Vt enim cum de patre et ipso dicitur: Sicut, summa per naturam aequalitas indicatur, ita cum de nobis et ipso dicitur, maxima per utriusque naturae differentiam diuersitas.

82.1.13 Nam: Si peccatum ipse non fecit, neque dolus inuentus est in ore eius, quo pacto ei apostoli poterant Sed quid , non sunt de mundo?

82.1.14 aliud , nihil cum terra communicant, sed caeli facti sunt ciues, et ex hoc amorem suum ostendit, cum apud patrem eos laudat et commendat.

82.1.15 Id autem uerbum serua eos, non a periculis tantum dicit, sed ut in fide perstent, ideo adiecit: Sanctifica eos in ueritate tua.

82.1.16 sanctos per spiritus exhibitionem et doctrinam rectam. Et sicut cum inquit: Mundi estis propter sermonem quem locutus sum uobis, ita et nunc: Instrue eos, doceas ueritatem.

82.1.17 Atqui hoc spiritus officium dicit. Cur nunc a patre id postulat? ut iterum admoneare. Recta de doctrina animam sanctificat. Quod si uerbo dicit sanctificari, ne admireris.

82.1.18 Nam quod de doctrina loqueretur, addidit: Sermo tuus ueritas est, hoc est, quod nullum in eo est mendacium. Quod si ueritas est, omnino quiquid dicit futurum esse,

82.1.19 figuratum, nihil corporeum demonstrat. Sicut et Paulus de ecclesia ait quod: Sanctificauit eam in uerbo. Quod enim uerbum dei purgaret, intelligebat.

82.1.20 Videtur autem mihi et aliud significari per illam particulam: Sanctifica eos, hoc est, quod dixerat: Segrega eos et uerbo et praedicatione, et hoc etiam ex sequentibus constat.

82.1.21 Sicut me, inquit, misisti in , et ego misi eos. Quod et Paulus dicit: Ponens in nobis uerbum reconciliationis.

82.1.22 Pro quo enim Christus abiit, pro hoc hi orbem terrarum comprehenderunt. Hic etiam hoc uerbum sicut non similitudinis est ad deum et ad apostolos. Quomodo enim ad homines mitti

82.1.23 Mos autem ei est de futuro tanquam de preterito loqui: Et pro eis sanctifico me ipsum:

82.1.24 ibi uult: Sanctifico me ipsum?F: om. tibi sacrificium. Sacrificia omnia sancta dicuntur, et sancta, quae deo sunt.

82.1.25 Cum antiquitus in figura sanctificatio esset in ouibus, nunc non in figura, sed in ueritate. Ideo inquit: Vt sint sanctificati in ueritate tua.

82.1.26 Etenim eos tibi commendo, et oblationem facio, siue propter caput hoc fieri dicit, siue quia ipsi sunt.

82.1.27 Constituite, inquit, membra uestra hostiam uiuentem sanctam. Et: Reputati sumus ut oues occisionis. Et: Sine morte hostiam eos facit et oblationem.

82.1.28 Nam quod hostiam sui significaret dicendo: , constat ex sequentibus.

82.1.29 Cum pro eis moreretur, dixit autem: Pro eis sanctifico me ipsum.

82.1.30 Nequis arbitraretur, quod pro apostolis solum faceret, addidit: Non his rogo solum, sed credentibus per sermonem eorum in me.

82.2.1 Hinc iterum eorum animos erigit indicans multos futuros discipulos. Cum enim quod eximium, commune fecit, iterum eos consolatur, ostendens aliorum salutis futuros auctores.

82.2.2 Ex quo autem de eorum salute et sanctificatione per fidem et sacrificium dixit, iam ad concordiam eos exhortatur, in quo sermonem suum concludit, unde incoeperat.

82.2.3 Dixerat enim: Mandatum nouum do uobis, ut sint unum sicut tu, pater, in me, et ego in te.

82.2.4 Iterum sicut non aequalitatis est. Neque ita unum esse poterant, sed pro humana facultate, sicut cum dicit: Estote misericordes, sicut pater .

82.2.5 Quid : In nobis? in fide in nos. Nam cum nihil adeo omnes perturbet, ut dissensio id agit, ut unum fiant. Quid ergo? hoc ne assecutus Sane quidem.

82.2.6 Omnes enim per apostolos credentes unum sunt, quamuis nonnulli ex . Neque hoc eum latuit, sed praedixit hominum desidiam.

82.2.7 Vt mundus credat, quia tu me misisti. Quod et in principio dixit: In hoc cognoscent omnes, quia mei estis discipuli, si inuicem .

82.2.8 Et quomodo erant Quia pacis est deus, inquit. Si ergo quae ex didicerunt, , a discipulis magistrum auditores intelligent.

82.2.9 Si dissentient, non inuenient dei pacis esse discipulos. Si non ero pacificus, a te missum non confitebuntur.

82.2.10 Vides quo pacto ad finem usque cum patre concordiam confirmat? Et ego claritatem, quam dedisti mihi, dedi eis, hoc est, signorum et doctrinae, et ut concordes sint.

82.2.11 Haec enim claritas ut sint unum, atque etiam maior signis. Quemadmodum enim deum admiramur, quod nulla dissensio, nulla pugna est in eius natura, et haec maxima gloria est, ita et hi propterea clari efficientur.

82.2.12 Et cur patrem hoc postulat, cum ipse se dare profiteatur? Nam siue de signis, siue de concordia, siue de pace ei sermo sit, hec se exhibere apparet.

82.2.13 Vnde constat consolandi eos gratia postulare. Ego in eis, et tu in me. Quomodo dedit claritatem? In eis manendo, et secum patrem habendo, ut eis opitularetur.

82.2.14 Alibi autem non per se patrem, sed se et patrem aduenisse, et mansionem apud fecisse dicit. Illic Sabellio silentium imponens, hic Ario.

82.2.15 Vt sint consumati in unum, ut cognoscat mundus, quia tu me misisti. Frequenter hoc dicit, ut potentiorem pacem quam signa ad persuadendum demonstret.

82.2.16 Sicut enim discordia debilitat, ita concordia corroborat. Et dilexi eos, sicut me dilexisti. Hic iterum , ut hominem diligi licet, dilectionis argumentum, quod se ipsum pro eis dederit.

82.2.17 Cum ergo dixisset in securitate futuros, quod non mutabuntur, quod erunt sancti, quod multi per eos credituri, quod multi gloriam consequentur, quod non solum ipse eos dilexerit, sed etiam pater.

82.2.18 Iam prosequitur, quae post eorum hinc migrationem futura, quae premia, quae essent eis coronae repositae. Pater, inquit, quos dedisti mihi, uolo ut ubi sum ego, et sint mecum.

82.2.19 Quod semper quaerebant dicentes: Quo Quid Id pollicitus es quod non dum Quomodo ergo eis dixisti: Sedebitis super sedes Quomodo alia et plura maiora pollicitus es?

82.2.20 Ecce quod omnia ad humanam respiciunt imbecillitatem. Nam quomodo dicebat: Sequeris autem Sed ad maiorem certitudinem et amoris ostensionem haec dicit: Vt uideant claritatem meam, quam dedisti mihi.

82.2.21 Iterum hoc concordiae ad patrem inditium. Altius quam priora: Ante constitutionem mundi, inquit, quod et ipsum aliquantulum ad humanam naturam respicit. Dedisti mihi, inquit.

82.2.22 Quod si non ita est, libenter negantes interrogarem: Qui dat, alicui dat. Num primum generauit, inde claritatem Ante inglorium Et qua nam hoc nititur

82.2.23 Vides quod dedisti pro genuisti intelligitur? Sed cur non dixit: Vt participent, sed: Vt uideant claritatem?

82.3.1 Hic ostendit quod omnis ea requies est, spectare filium dei. Hoc claros esse facit, quod et Paulus inquit: Reuelata facie gloriam domini speculantes.

82.3.2 Quemadmodum enim qui in solis radios intuentur, aerem nacti tenuissimum uisu uoluptatem percipiunt,

82.3.3 ita tunc et longe etiam maior orietur nobis uoluptas. Simul ostendit, quod non hoc uidetur, sed admiranda quaedam substantia.

82.3.4 Pater iuste, mundus te non cognouit. Quid hoc ? Quam nam habet consequentiam?

82.3.5 Ostendit neminem scire deum, nisi solos qui filium , hoc est: Volebam omnes hoc esse, sed non cognouerunt te, quamuis nihil possent arguere.

82.3.6 Hoc significat: Pater iuste. Hoc mihi asperius dictum uidetur, quod cognoscere .

82.3.7 Cum enim Iudaei deum se scire, ipsum autem nescire dixissent, ad hoc inquiens: Dilexisti me ante mundi constitutionem, se aduersus Iudaeorum calumnias excusans.

82.3.8 Qui claritatem accipit, qui ante mundi constitutionem dilectus est, qui testes uult eos illius claritatis, quomodo ?

82.3.9 Non igitur hoc est quod dicunt Iudaei, quod ipsi te cognoscunt, ego autem minime, sed contra omnino. Ego te noui, non alii. Et hi cognouerunt, quia tu me misisti.

82.3.10 Vides quod eos notat, qui a deo non esse dicebant, et ad hoc omnem refert sermonem? Et notum feci eis nomen tuum, et notum faciam.

82.3.11 Atqui spiritus perfectam cognitionem inquis. Sed quae spiritus sunt, mea sunt. Vt dilectio qua dilexisti me, in ipsis sit, et ego in ipsis.

82.3.12 Si enim intelligerent, qui tu sis, tunc scirent me alienum non esse, sed maxime dilectum et coniunctum.

82.3.13 Qui hoc, ut decet, credunt, et fidem in me, et ueram seruant dilectionem, et qui me uere diligunt, in ego sum.

82.3.14 Vide quomodo finem desinit in dilectionem omnium bonorum matrem.

82.3.15 Credamus ergo et diligamus deum, ne de nobis dicatur: Deum confiteri sciunt, operibus negant. Et iterum: Fidem negat, et est infideli peior.

82.3.16 Cum enim ille et familiaribus, et consanguineis, et alienis tu ne sanguine quidem coniunctis ulla caritate afficeris, quae nam tibi erit cum deum et maledictis et contumeliis

82.3.17 Consydera quot benefaciendi occasiones dederit Alii ut consanguineo, , alii ut uicino, huic ut ciui, illi ut homini miseretur.

82.3.18 Quod si te cohibet, sed omne amoris uinculum dissoluis, audi Paulum, qui te infideli peiorem asserit. Quoniam ille nihil de eleemosina nihil de caelo audiens, superauit.

82.3.19 Tu inimicos diligere iussus, familiares ut inimicos intueris, et pecuniis magis parcis quam corporibus. Atqui diuitiae absumptae nihil mali patientur, hic contemptus consumitur.

82.3.20 Quae ergo insania pecuniis parcere et non Vnde hoc desiderium ortum Vnde haec inhumanitas atque

82.3.21 Si quis tanquam in editiori theatri loco sedens, totum mundum,

82.4.1 et omnia humana despiceret, consydera quantam reprehenderet stultitiam, quot lachrymas profunderet, quo risu moueretur, quantum odium conciperet.

82.4.2 Ea enim facimus, quae risu, digna sunt. Ille canes pascit, ut feras siluestres capiat, et ipse in feritatem incidit. Ille , tauros, ut lapides transferat, homines contemnit, cum fame tabescunt,

82.4.3 et innumeram consumit pecuniam, ut lapidei homines effingantur. Vere homines lapidei, qui calamitosos despiciunt.

82.4.4 Alius gemmas et aurum misere colligens, parietes uestit, pauperum corpus nudum uidens, nulla flectitur misericordia.

82.4.5 Alii uestes uestibus addunt, alius autem neque ipsum corpus nudum uestire nouit. In iudiciis item alius alium consumit,

82.4.6 alius in meretrices et parasitos, alius in mimos et saltatores, alius in splendida et magnifica aedificia, in emendis possessionibus et .

82.4.7 Ille preterea usuras computat, alius usurarum usuras, alius chirographa cedium plena conficit, neque uel nocte conquiescit, et proximorum malis inuigilat.

82.4.8 Illucescente die hic ad iniustum lucrum, ille ad dispendium in luxu, alius ad peculatum currit,

82.4.9 et superfluis rebus et prohibitis maximum studium impenditur, necessariis nullum. Iudices autem iudicum habent, re autem latronum et homicidarum.

82.4.10 Et si quis controuersias et testamenta perquirat, innumera etiam hic mala, fraudes, furta, insidias deprehendet, circa quae omnes nostri conatus. ratio nulla.

82.4.11 Sed ad ecclesiam, ut tantum uideant, concurritur. Verum non est quod quaerimus, sed operibus nobis et pura mente opus est.

82.4.12 Nam si auaritiae studueris, inde huc ingressus pauca uerba dixeris, non modo deum non placaueris, sed plurimum irritaueris.

82.4.13 Si tibi dominum tuum conciliare uolueris, opera exhibeas. Intellige calamitosorum onera, intuere nudos, esurientes, iniuria affectos, quibus multas tibi humanitatis uias sternere poteris.

82.4.14 Nolimus nos ipsos frustra et incassum uiuendo seducere. Neque quod nunc bene ualeamus, nos aspernemur,

82.4.15 sed memoriam subeat, quod morborum ui non nunquam morimur.

82.4.16 Caueamus futura mala, et hac formidine meliores efficiamur, ac si maxime simus reprehendendi.

82.4.17 Qui enim in iudiciis dicunt, canibus similes sunt, qui in foro uulpibus, qui uitam desidem uiuunt, neque hi, ut decet, exercentur, cum in spectaculis bonos mores corrumpant.

82.4.18 Qui dignis rebus incumbat, uidemus neminem. Qui inuideant et maledicant, et se indigna faciant, multos. Itaque punientur etiam, non qui malorum sunt auctores, sed qui facientibus consentiunt.

82.4.19 Voluntas enim eadem est, quae similiter dat poenas. Haec quotidie repeto, neque cesso.

82.4.20 Si quis mihi auscultauerit, lucrabitur. Si nemo, sciatis uelim haec profutura. Vos ipsos accusabitis. Nos ab omni culpa uacui.

82.4.21 Sed absit, ut hanc nos afferamus excusationem, sed ut nobis gloriae sitis apud Christi tribunal,

82.4.22 ubi simul sempiternis bonis , quem decet gloria simul cum patre et sancto in .